Thesis written in Te Reo

Dr Hiria Hape  graduated with her PhD, and received the Emeritus Professor Roger Green, ONZM Award for Top Thesis in 2016.

Her thesis is entitled "Kauaka e tawhiti mai i to maunga: He tuihinga roa hei whakatutuki i nga tikanga o Te Whare Wananga o Awanuiarangi Whakatane, mo te Tohu Kairangi Matauranga".

Thesis abstract

Ko te kaupapa, Kauaka e tawhiti mai i to maunga, te ahuatanga rangahau hei arahi whakamua I te tuhinga nei, ko te whakapapa te kaitarehu I te ira tangata e whaimaramatanga ana te hono atu (upoko tuatahi) ki te Urewera.

He matauranga tawhito he matauranga no tuawhakarere, he matauranga no te kura huna o Te Urewera (upoko tuarua) ka whakaarahia.

Te Tau ai te tihi o te matauranga ki te maunga, ka kukume I te iho tangata mai I nga hononga o te whanau ki ona pae maunga, koawaawa karahiwihiwi, pukepuke tapu (upoko tuatoru). Koinei te whakatinana ake I te matauranga putaiao o te iwi Maori, kia hangai taketake ki te whenua, tae noa ki nga tipua rakau whakairo korero o te whare tipuna a Toi-kai-rakau (upoko tuawha). He whenua Maori I hahanitia i tukinotia, i tahutahuna, i murua te rahinga (upoko tuarima), i whakatia nga tipuna, engari ko te matauranga, kare i riro.

Ko tenei kaituhituhi kei te pirangi ia kia whakahokia nga ahuatanga akoranga a te iwi ki nga whakahaere a te iwi a mua, e mau pumau ana ki nga uara, kei nga tikanga, me te ahuatanga Maori, kia matua mohio ki te whatoro atu ki te whata iringa korero, kei reira hoki te rangatiratanga me te mana motuhake (upoko tuaono) o te iwi.

Dr Hape's thesis is available from Te Kōputu Kōrero a Tā Hirini Moko Mead